Türk hukukunda uluslararası koruma türleri üçe ayrılır: mülteci, şartlı mülteci ve ikincil koruma statüsü.

Mülteci Nedir?

Avrupa ülkelerinde meydana gelen olaylar nedeniyle; ırkı, dini, tabiiyeti, belirli bir toplumsal gruba mensubiyeti veya siyasi düşüncelerinden dolayı zulme uğrayacağından haklı sebeplerle korkan, bu nedenle vatandaşı olduğu ülkenin dışında bulunan ve bu ülkenin korumasından yararlanamayan veya söz konusu korku nedeniyle yararlanmak istemeyen yabancıya ya da bu tür olaylar sonucu önceden yaşadığı ikamet ülkesinin dışında bulunan, oraya dönemeyen veya söz konusu korku nedeniyle dönmek istemeyen vatansız kişiye, statü belirleme işlemleri sonrasında mülteci statüsü verilir.

Şartlı Mülteci Nedir?

Avrupa ülkeleri dışında meydana gelen olaylar nedeniyle; ırkı, dini, tabiiyeti, belirli bir toplumsal gruba mensubiyeti veya siyasi düşüncelerinden dolayı zulme uğrayacağından haklı sebeplerle korkan, bu nedenle vatandaşı olduğu ülkenin dışında bulunan ve bu ülkenin korumasından yararlanamayan ya da söz konusu korku nedeniyle yararlanmak istemeyen yabancıya veya bu tür olaylar sonucu önceden yaşadığı ikamet ülkesinin dışında bulunan, oraya dönemeyen veya söz konusu korku nedeniyle dönmek istemeyen vatansız kişiye, statü belirleme işlemleri sonrasında şartlı mülteci statüsü verilir. Şartlı mültecinin üçüncü bir ülkeye yerleştirilmesine kadar Türkiye’de kalmasına izin verilir.

İkincil Koruma Statüsü Nedir?

Mülteci veya şartlı mülteci olarak nitelendirilemeyen, ancak menşe ülkesine veya ikamet ülkesine geri gönderildiği takdirde:

• Ölüm cezasına mahkûm olacak veya ölüm cezası infaz edilecek,
• İşkenceye, insanlık dışı ya da onur kırıcı ceza veya muameleye maruz kalacak,
• Uluslararası veya ülke genelindeki silahlı çatışma durumlarında, ayrım gözetmeyen şiddet hareketleri nedeniyle şahsına yönelik ciddi tehditle karşılaşacak,

olması nedeniyle menşe ülkesinin veya ikamet ülkesinin korumasından yararlanamayan veya söz konusu tehdit nedeniyle yararlanmak istemeyen yabancı ya da vatansız kişiye, statü belirleme işlemleri sonrasında ikincil koruma statüsü verilir.

Uluslararası Koruma Başvurusu Nereye Yapılır?

Türk vatandaşı olmayan ancak uluslararası korumadan yararlanmak isteyen kişiler, uluslararası koruma başvurularını valiliklere bağlı İl Göç İdaresi Müdürlüklerine yapabilirler. Uluslararası koruma başvuruları sınır kapılarında veya kolluk aracılığıyla da yapılabilir.

Uluslararası Koruma Başvurusunun Reddi Halinde Ne Yapılmalıdır?

Uluslararası koruma başvurusunun reddi kararının tebliğinden itibaren 10 gün içinde Uluslararası Koruma Değerlendirme Komisyonuna itiraz edilmelidir. Ayrıca 30 gün içinde idare mahkemesinde iptal davası da açılmalıdır. Kararın tebliğinden itibaren itiraz için öngörülen 10 günlük süre, dava açma süresini durdurmamaktadır. Bu nedenle, itiraz edilse dahi itiraz sonucu beklenmeden 30 günlük idari dava açma süresi içinde dava açılması gerekir.

Uluslararası Koruma Başvurusunun Reddine Karşı Nerede Dava Açılır?

Uluslararası koruma başvurusunun reddi kararına karşı 30 günlük dava açma süresi içinde, kararı veren yer idare mahkemesinde idari işlemin iptali davası açılmalıdır.

Uluslararası Koruma Altına Alınan Kişi, Uluslararası Koruma Süresi İçinde Yurt Dışına Gidebilir mi?

Uluslararası koruma başvurusu sonuçlanmamış yabancı, başvuru süreci içinde yurt dışına gidemez. Uluslararası koruma başvurusu olumlu sonuçlanan kişi, özel bir pasaport ile yurt dışına seyahat edebilir.

Uluslararası Koruma Mülakatı – Statü Belirleme Mülakatı Nedir?

Uluslararası koruma başvurusu yapıldıktan sonra 30 gün içinde uluslararası koruma mülakatı – statü belirleme mülakatı yapılır. Bu mülakatta, uluslararası koruma başvurusunda bulunan yabancının sebeplerini detaylı şekilde açıklaması ve varsa başvurusuna ilişkin delil ve evraklarını sunması gerekir. Bu mülakatta kişinin, ulusal korumadan hangi sebeplerle faydalanamadığını izah etmesi gereklidir. Mülakatın yönlendirici olmayan sorularla yapılması gerekir. Bu mülakatta yabancının yanında avukatı gözlemci olarak bulunabilir. Bu mülakatlarda ses ve görüntü kaydı alınması gerekir.

Uluslararası koruma başvurusu, başvurunun reddi ve diğer konularda hukuki destek almak için ofisimizle iletişime geçebilirsiniz.